Rokoko Dönemi'nin aşıklar, gizli buluşmalar, eğlenceler, görkemli balolar gibi hafif temalarının (bknz. Salıncak "The Swing" - Fragonard & Kythera'ya Doğru Yola Çıkış "The Embarkation for Cythera" - Watteau) bir örneğini içeren Fragonard'ın eseri, inceledikçe içeriği derinleşen sembolik bir aşk tablosu sunar.
Eserin sağ tarafına yönelmiş iki figürden adam, sevgilisinin beline sarılmış onu bırakmamaya niyetli iken, kadın, sevgilisinin bu inatçı tavrına direnerek yanıt vermektedir. Kadının adamdan uzaklaşma tavrının çok gerçekçi olduğunu söylemek mümkün değildir. Nitekim, bir yandan bir ayağı ve başı ile adamdan uzak durmak için sola yönelir görünse de, aslında kadının adamın kollarında olmaktan pek de rahatsız olmadığı aşikardır. Bu yarı-gönüllü sevgiliden uzaklaşma hareketi kadının sevgilisine yaptığı bir aşk cilvesidir, ve Rokoko'nun tarzına çok uygun bir yapmacıklıkla gösterilmiştir.
Bu "kaçış" ve "izin vermeme" pozları figürlerin giysileri de incelendiğinde daha çarpıcı hale gelir. Kadın dönemin kabarık etekleri ve pudralı beyaz peruğuyla üst düzey bir kadın görünümü çizerken, adamın neredeyse yarıçıplak olduğu dikkat çeker. Zarif bir salon kadınının yarı çıplak bir erkekle sarmaş dolaş görünüşü figürler arasında bir cinsel münasebeti gösterir. Aynı zamanda çiftin içinde bulunduğu ortamın bir yatak odası oluşu ve eserin büyük çoğunluğunu kaplayan görkemli yatak, cinsel içeriği pekiştirir.
Eserin en çarpıcı noktası, adamın ve kadının sağa doğru uzanan kolları izlendiğinde ulaşılan geniş kapı ve onu kapatan (ve esere ismini veren) sürgüdür. Sürgü dikakte alındığında adamın ve kadının hareketleri daha anlamlı hale gelir. Muhtemelen gizlice buluşmuş olan bu çift, birlikte olmuş veya olmak üzeredir; dağınık oda görünümü bunu açıkça gösterir. Kadın gitmek üzere kapıya yönelmişken adam onun gitmesine izin vermemekte ve sürgüye uzanıp kapatmaktadır. Kadın da dolayısıyla gitmesi gerektiğini sevgilisine göstermek amacıyla ona karşı koyarken, bir yandan da ondan ayrılmak istemediğini yarı-gönüllü tutumu ile vurgulamaktadır. Çiftin tavırları eserde işlenen ana tema olan "tutkulu aşk"ı öne çıkarırken, yapmacık tavırlar da yine Rokoko'nun tarzına çok uygun görünür.
Dönemin en popüler temalarından olan aşıkların (çoğu zaman eşlerini aldatan sevgililerin) buluşması, Fragonard'ın eserinde gerekli sembollerle de pekiştirilmiştir.
Solda görülen masanın üzerinde yer alan elma, Adem ve Havva'nın ilk günahına, dolayısıyla bir cinsel birlikteliğe işaret eder. Masanın yanında yere düşmüş "ayakları havada" sandalye yine bir cinsel birliktelik simgesidir.
En solda masanın üzerindeki devrilmiş vazo, kadın cinsel organı çağrışımı yapan klasik bir sembol iken, bir başka kadın cinsel organı simgesi olan çiçekler eserin sağ köşesine savrulmuş olarak gösterilmiştir. Eserin ana sembolü olan sürgünün de bir erkek cinsel organı sembolü olduğunu düşünmek yanlış olmaz.
Tutkulu atmosferini vurgulamak için yerleştirilmiş kırmızı renkli görkemli perde yatak üzerindeki sağa sola savrulmuş örtülerle ve yastıklarla birlikte şehvet ve tutku hissini arttırır.
Eserin porselenvari bir görünüme sahip olmasını sağlayan buğulu pastel tonların aynı sıra, soldan sağa doğru yerleştirilmiş dramatik aydınlatma da ilgi çekicidir. Nitekim, Rokoko eserlerinde bu denli bir dramatik aydınlatma yerine daha sade ve aydınlık ışık efektleri kullanılması beklenir. Fakat, İtalya seyahatinden kısa süre önce dönmüş olan Fragonard, orada gördüğü dramatik ışık etkilerine sahip "chiaroscuro" yöntemi (bknz. Dr. Tulp'un Anatomi Dersi "The Anatomy Lesson of Dr. Tulp" - Rembrandt & Aziz Thomas'ın Şüpheciliği "The Incredulity of Saint Thomas" - Caravaggio) ile yapılmış Barok eserlerden etkilenmiş ve kendi eserinde benzer bi teatrallik yakalamak adına bu dramatik ışıklandırmayı kullanmıştır.
Aynı zamanda yine Rokoko'nun temel özelliği olan ayrıntılı dekoratif ögeler ve süslemeler eserde bulunmamakta, aksine eser son derece sade bir mekanda geçmektedir. Bu sadelik de Rokoko'nun yavaş yavaş revaçtan düşmekte olduğunun ve çok daha sade görünümlere sahip Yeni-Klasikçi tarzın etkisine girmeyen başlayan dönem sanatının göstergesidir.
Konum: Louvre Müzesi "Musée du Louvre", Paris
Tarih: 1777
Dönem: 18. Yüzyıl
Akım: Rokoko "Rococo"
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder