22 Eki 2015
Lazarus'un Diriltilişi "The Raising of Lazarus" - Sebastiano del Piombo
Kardinal Giulio de Medici tarafından Fransa'daki Narbonne Katedrali için aynı zamanda sipariş edilen iki resimden biri olan Lazarus'un Diriltilişi (diğeri ise Raffaello'nun Tecelli "Transfiguration" isimli eseridir - bknz. Tecelli "Transfiguration" - Raffaello) iki ressam arasında rekabetten dolayı büyük özen göstererek tasarlanmıştır.
Eserde İsa'nın Kudüs'e geri dönüp yakalanması ve çarmıha gerilmesi öncesinde son gerçekleştirdiği mucizesi konu edilmektedir. Söz konusu mucize İsa'nın Lazarus isimli bir adamı öldükten 3 gün sonra mezarından kaldırıp dirilmesidir.
Lazarus ve iki kız kardeşi Mary ve Martha, İsa'nın yakın çevresinde bulunup ona inanan bir grup insan içinde yer almaktadırlar. Lazarus bir hastalığa yakalanıp da ölüm döşeğine düşünce, kızkardeşleri İsa'ya haber gönderip abilerini kurtarmasını isterler. Fakat İsa bir mucizenin gerçekleşeceğini çevresindekilere belirterek ölmek üzere olan Lazarus'u kurtarmaya gitmez. İsa olay yerine geldiğinde Lazarus çoktan ölmüş, 3 gündür gömülü olduğu taş mezarda yatmaktadır. Dolayısıyla Lazarus'un kızkardeşleri İsa'ya zamanında gelmediği için sitem ederler.
İsa mezarın başına geldiğinde mezarın kapaklarının açılmasını ister. Ardından Lazarus'a dirilmesini emreder ve Lazarus canlanarak kefeni içinde mezardan dışarı çıkar. Daha sonrasında ise İsa Lazarus'un kefeninden sıyrılmasını emreder. Bu sayede İsa en büyük mucizelerinden birini halkın içinde gözler önüne sermiş olur.
Eserde İsa'nın mezarından çıkmış Lazarus'a kefeninden sıyrılmasını emrettiği an resmedilmiştir. Pembe ve mavi giysileri ile İsa bir kaide üzerinde durmaktadır ve Lazarus'a işaret ederek seyirciyi ona yönlendirir. Üzerindeki beyaz kumaşlardan soyunan Lazarus, taş mezarın üzerine oturmuş, İsa'ya bakmaktadır. Lazarus'un hemen sağında görülen bir adam, onun kefeninden kurtulmasına yardımcı olmaktadır. Lazarus ve bu yardımcı adam figürleri anatomik ayrıntıları ve özenle tasarlanmış duruşları ile eserde dikkat çekici bir görünüm sergiler. Sebastiano del Piombo'nun da arkadaşı olan Michelangelo'nun bu iki figürü tasarlayıp ressama yardımcı olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda Raffaello ile kıyasıya bir rekabet içinde olan Michelangelo'nun Sebastinao del Piombo'ya destek vererek onun Raffaello ile olan yarışta daha güzel bir eser ortaya koymasını ve Raffaello'nun ününü gölgelemesini istediği de düşünülmektedir.
Lazarus ve İsa arasında görülen iki kadın figürü Lazarus'un kardeşleri Mary ve Martha'dır. Biri ayakta şaşkınlık ifadesi sergilerken, diğeri ise İsa'nın önünde diz çökmüş, ona karşı yaptığı sitemden dolayı af dilemektedir.
İsa'nın hemen arkasında şaşkınlık ve takdir ifadeleri sergileyen figürlerin havarileri olması muhtemeldir. Havarilerin dışında olayın çevresi halktan birçok insan ile çevrelenmiş durumdadır. Özellikle Lazarus'a yakın duran sağ arkadaki topluluğun önlerinde burunlarını giysileri ile kapatan insanlar görülür. Bu insanlar bir ölü mezarının açılması ile ortaya çıkan pis kokunun seyirciye gösterilmesi amacı ile tasarlanmışlardır. İsa'nın gerisinde yine bir küçük grubun kendi aralarında tartıştıkları görülür. Bu grubun dönemin Yahudi tüccar sınıfından olan Farizilerden (Pharisee) oluştuğu düşünülür. İsa'nın Yahudilik yerine başka bir öğretiyi ortaya sunmasından rahatsız olan Fariziler, ileride de İsa'nın yakalanıp çarmıha gerilmesine ön ayak olacaklardır.
Eserin geri planında bir ırmak, üzerinde bir köprü ve yüksek, kemerli yapılar görülür. Bir Venedikli olan Del Piombo'dan geriplanda bir Venedik manzarası oluşturmasını beklemek doğal olandır. Oysa eseri Roma'da tasarlayan Del Piombo, Roma'ya özgü binaları kullanmayı tercih etmiştir. Buna rağmen eserin rengarenk görünümü ressamın Venedik Okulu'ndan geldiğine dair güçlü bir göstergedir.
Raffaello'nun eseri ressamın çok genç yaşta ani ölümü ile yarım kalmış ve yardımcıları tarafından tamamlanmıştır. Del Piombo'nun eseri Narbonne Katedrali'ne gönderilirken, Raffaello'nunki Roma'da kalmış, ve dolayısıyla iki eser yalnızca Raffaello'nun ölümü üzerine birkaç günlüğüne Roma'da yanyana geldikten sonra bir daha asla aynı mekanda bulunmamıştır. Raffaello öldükten sonra Sebastiano del Piombo Roma'nın en ünlü ressamı haline gelmiş ve papalık mührü almıştır. Sonradan isminin arkasına eklenen "del piombo", mührün yapıldığı maddeye referans amaçlı "kurşundan" anlamına gelmektedir.
Konum: Ulusal Galeri "National Gallery", Londra
Tarih: 1517-1519
Dönem: Rönesans
Alt Grup: Yüksek Rönesans "High Renaissance"
Çok teşekkürler.
YanıtlaSil