Alman Romantik döneminin en ünlü eserlerinden biri olan Sis Denizinin Üzerindeki Gezgin Friedrich'in peyzaj ağırlıklı tarzının da en ince özelliklerini yansıtan bir eserdir.
Resmin ön planında sırtı seyirciye dönük bir genç adam görülür. Koyu yeşil bir palto ve pantalon takımından oluşan giysisi ve elindeki yürüyüş bastonu ile görülen genç adamın kızıl saçları rüzgarda savrulmaktadır. Kayalıkların tepesinde durarak önündeki uçsuz bucaksız puslu manzaya bakan bu figürün Friedrich'in kendisi olduğu düşünülmektedir. Bir başka yoruma göre de figür aslında Saksonya Piyade Sınıfının üst düzey albaylarından Friedrich Gotthard von Brincken’dır. Gönüllü özel kuvvet mensuplarının yeşil üniformasını taşıyan Albay, Prusya Kralı tarafından Napoleon’a karşı oluşturulan birliklere de çağrılmıştır. Resmin yapıldığı dönemde çoktan ölmüş olan Albay von Bricken resmin kahramanvari niteliklere sahip bir eser olarak değerlendirilmesine de yol açar.
Resmin
orta planında yoğun sisin arasından yükselen tepeler ve üzerinde yer alan
ağaçlar ve orman parçaları görülür. Geri planda ise solda görünen yüksek dağ
sıraları yerini sağa ileri doğru uzanan geniş düzlüğe bırakır. Ön plandan geriye doğru hemen her yeri kaplayan sis ileride bulutlarla bütünleşerek resmin geneline
hakim bir hava yaratır. Resimdeki dağlar Almanya’nın Saksonya ve Bohemya
bölgelerinde yer alan Elbsandsteingebirge dağ grubudur. Sahada doğrudan
gözlemlenerek kağıda aktarılan bu dağlar sonradan stüdyoda Friedrich’in kendi
düzenlemeleri ile yeni bir kompozisyona oturtulmuştur.
Bu
geniş perspektifli manzaranın karşısında figür düşüncelere dalmış ve sanki bir ruhani deneyimi yaşarmış gibi büyülenmiş biçimde durmaktadır.
Mazaranın yarattığı bilinmezlik hisleri içinde gelecek üzerine düşünmekte
olduğunu tahmin edebiliriz. Figürün seyirciye sırtını dönmüş duruşu aslında
seyirciyi dışlayan bir tavır değildir. Aksine, bu şekilde ressam seyircinin
figürle aynı yerden aynı bakış açısına sahip biçimde manzaraya hakim olmasını
sağlamaktadır. Böylece seyirci figürün gözleriyle dünyayı görür ve onun
bireysel deneyimini paylaşır.
Almanya’nın
doğal güzelliğinden yoğunlukla etkilenmiş olan Friedrich, kendi memleketi
olan Saksonya’nın da doğal güzelliğini bu resimde yansıtmıştır. Genellikle
eserlerinde insanları kullanmayı tercih etmeyen ressamın bu resimde “insan
doğası”nı yansıtmaya dönüşü, resmi yaptığı dönemdeki evliliğinin etkisiyle
içinde uyanan insani duyguları esere aktarma isteğinden kaynaklanıyor
olabilir.
Friedrich’in
de dahil olduğu Romantik dönem, 19. Yüzyılın başlarından 20. Yüzyılın başlarına
kadar devam eden bir dönemdir. Romantik sanatçılar insanın kendini yüceltmesi,
doğanın bir parçası oluşu ve doğa ve duygularda bulunan ilahiliğin eserlerde
işlenmesine ön ayak oldular. Romantizmin idealleri ile uyumlu biçimde Freidrich
de eserlerinde bireysellik, öznellik, ruhanilik ve doğa sevgisini yansıtmayı
seçmiştir. Yeni ve modern ideallerden oluşan sanat akımlarının yaygınlaşması
ile eserleri değerlerini zaman içinde kaybetse de Sembolcü ve Gerçeküstücü
ressamlar tarafından eserleri uzun süre ilham kaynağı oluşturmuştur.
Konum: Hamburg Sanat Galerisi "Kunsthalle Hamburg", Hamburg
Tarih: 1818
Dönem: 19. Yüzyıl
Akım: Romantizm "Romanticism"
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder